Çocuklarda en sık görülen ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer alan kanserin belirtileri, birçok sıradan çocuk hastalığında da görülebiliyor. Bu durum hastalığın erken dönemde teÅŸhis ve tedavi edilmesini engellediÄŸi için belirtiler konusunda son derece dikkatli olunması gerekiyor.

Tümörlerde erken tanı çok önemli

               Çocuklarda en sık görülen kanserler sırası ile; lösemiler, beyin tümörleri, lenfomalar, böbrek ve böbrek üstü bezi tümörleri, yumuÅŸak doku tümörleri, kemik tümörleri, bazı organ tümörleri ve retinoblastom yani göz tümörleridir. Toplumda lösemilerle ilgili farkındalık daha üst düzeylerdeyken, tüm çocukluk çağı tümörlerinin %75'ini oluÅŸturan solid tümör ve lenfomalarda farkındalık daha düÅŸük düzeydedir. Üstelik bu tümörlerde erken tanı çok önemlidir ve bu nedenle toplumsal farkındalığı artırmak gerekmektedir.

Bu belirtilere dikkat!

               Çocukluk çağında görülen kanserler açısından uyarıcı nitelikte olan belirti ve bulgularla karşılaşıldığında geç kalınmadan doktora baÅŸvurulmalıdır. Çocuklarda kanserlerin 8 uyarıcı belirtisi ÅŸu ÅŸekilde sıralanabilir:

1) Çürüklerin kolay oluÅŸması, diÅŸ etleri, burun ve ciltte tekrarlayan kanamaların görülmesi

2) Nedeni henüz tespit edilememiÅŸ yorgunluk, bitkinlik ve halsizlik

3) Baş ağrısı ve bu ağrıya sabahları mide bulantısı olmaksızın kusmanın eşlik etmesi

4) Nedeni açıklanamayan ve uzun süreli ateÅŸ

5) Diyet yapmaksızın son altı ayda %10'dan fazla kilo kaybetmesi

6) Boyun, karın veya vücudun herhangi bir yerinde ÅŸiÅŸlik ortaya çıkması

7) Kemik ve eklemlerde uzun süren aÄŸrılar

8) Bebek ve çocuklarda “lökokori” denilen kedigözü görüntüsünün ortaya çıkması. Günümüzde nerdeyse bebeÄŸin her anının fotoÄŸraflandığı dikkate alındığında bir göz tümörü olan retinoblastomun erken tanısı daha kolay olabilir. FotoÄŸraflarda bebeÄŸin göz bebeÄŸi beyaz ise bu durum önemsenmeli ve mutlaka araÅŸtırılmalıdır.

Kanser belirtilerini çocuk hastalıklarının belirtileriyle karıştırmayın

               Burada dikkat edilmesi gereken nokta çocuklarda görülen bazı semptom ve bulguların, sık görülen çocukluk çağı hastalıkların belirtileriyle karıştırılmamasıdır. ÖrneÄŸin; boyunda bezelerin ortaya çıkması çoÄŸunlukla üst solunum yolları enfeksiyonun bir belirtisidir. Ancak makul bir sürede geçmiyorsa veya antibiyotiÄŸe yanıt vermiyorsa bu tablo lösemi, lenfoma, nöroblastom, tiroit kanseri veya yumuÅŸak doku tümörüne de iÅŸaret edebilir. AteÅŸ de çoÄŸunlukla çocuklarda enfeksiyonlara baÄŸlıyken seyrine göre lösemi, lenfoma, Ewing sarkomu veya nöroblastoma da baÄŸlı olarak da ortaya çıkabilir. Sık görülen ve sıradan çocuk hastalıklarının belirtileriyle karıştırılan bulgulardan bir diÄŸeri de kemik aÄŸrılarıdır. Bu aÄŸrılar, çoÄŸunlukla büyüme aÄŸrıları olarak görülse de özelliklerine göre kemik tümörü, lösemi, lenfoma veya nöroblastoma kaynaklı da olabilirler. Burada en önemli nokta bu sık görülen belirtilerin olaÄŸandışı özelliklerinin tespit edilerek tedaviye zamanında baÅŸlanmasıdır.

BaÅŸ aÄŸrısı ve karın ÅŸiÅŸliÄŸini önemseyin

               Çocukluk çağı kanserlerinin sık görülen bir diÄŸer belirtisi baÅŸ aÄŸrılarıdır. Tekrarlayan, sabahları yatar pozisyonda ortaya çıkan, ÅŸiddeti giderek artan ve uykudan uyandırabilecek nitelikteki baÅŸ aÄŸrıları tümör varlığına iÅŸaret etmektedir. Karında ÅŸiÅŸlik ile birlikte aÄŸrı, ateÅŸ, küçük ve büyük tuvaleti yapamama, kanlı idrar, karın cildinde damarların belirgin hale gelmesi çocuÄŸun yaşına göre farklı karın içi tümörlerin belirtisi olabilir. Çocuklar, banyo yaptırılırken, kıyafetleri giydirilirken karın ÅŸiÅŸliÄŸi açısından gözlemlenmeli ve karın bölgesine dokunulurken ele herhangi bir sertlik gelir ise derhal hekime baÅŸvurulmalıdır.

Geç kalmadan çocuk onkoloÄŸuna baÅŸvurulmalı

               Çocuklarda kanserin semptom ve bulguları birçok sıradan çocukluk çağı hastalıklarında da görülebilir. Bu nedenle hemen kaygıyla yaklaşılmamalıdır. Ancak olaÄŸandışı seyir gösteren belirtilerin olması durumunda mutlaka bir çocuk onkoloÄŸuna baÅŸvurulması gerekmektedir. Hastalığın erken teÅŸhis edilmesi, daha kısa sürede ve baÅŸarılı bir ÅŸekilde tedavi edilmesini saÄŸlayacaktır. Çocukluk çağı kanserleri teÅŸhis edildikleri andan itibaren aile ve çocuk için uzun soluklu bir sürecin baÅŸlangıcıdır. Bu süreç tam teÅŸekküllü bir onkoloji merkezinde, alanında deneyimli hekimler, psikologlar, sosyal geliÅŸim uzmanları ve diÄŸer çocuk hastalıkları branÅŸlarının ortak çalışması sayesinde daha baÅŸarılı ve daha kolay yönetilebilir hale gelmektedir.